Rouw na NAH ingewikkeld – rouwproces zonder afscheid

 

 

Ruim twee jaar geleden veranderde mijn leven van de een op de andere dag volledig. Mijn (ex-)partner met wie ik vier jaar een LAT-relatie had, kreeg een hersenbloeding met daaropvolgend een zware operatie. Er is uiteraard nooit een goed moment voor zo’n heftige gebeurtenis, echter bij ons gebeurde dit in een periode dat onze relatie moeizaam verliep. Ik twijfelde of ik verder kon en wilde. Pas veel later ontdekte ik de werkelijke impact en gevolgen hiervan.

Wereld van ziekenhuizen en revalidatie

Mijn leven kwam hierdoor in een stroomversnelling. Het werd een rollercoaster van gebeurtenissen in een omgeving die ik tot dan toe niet kende. Ik kwam in een wereld van ziekenhuizen (die kende ik helaas maar al te goed inmiddels) en revalidatie en ik moest mijn tijd gaan verdelen tussen mijn eigen leven, werk en kinderen en de begeleiding en zorg voor mijn partner en zijn gezin. Mijn wereld bestond voortaan uit gesprekken met hulpverleners, ondersteunen bij de spraak- en lees oefeningen, praktische (huishoudelijke) ondersteuning, taxichauffeur zijn. Alles stond in het teken van zijn herstel en ik deed mijn uiterste best hem daar zoveel als ik kon, bij te helpen. Dat was veel, heel veel!

Leven totaal veranderd

Door de hersenbloeding heeft mijn (ex-)partner blijvend, niet zichtbaar hersenletsel opgelopen. Hij is cognitief beperkt en heeft afasieklachten. Daarnaast is er een verandering in zijn persoonlijkheid opgetreden. Van een intelligente, rustige en serieuze man veranderde hij naar iemand die beperkt was, zichzelf overschatte en over de top reageerde op alles en iedereen. Hij had weinig ziekte-inzicht en kon niet accepteren dat zijn leven totaal was veranderd. Hij was afhankelijk geworden van anderen en kon zijn werk – dat altijd erg belangrijk voor hem was — niet meer doen.
Zo verdrietig voor de persoon die dit overkomt, maar ook zeker voor de omgeving.
Ons leven was voorgoed veranderd en mijn partner zou nooit meer dezelfde zijn. Ik raakte hem kwijt terwijl hij nog leefde en kwam daarmee in een ingewikkeld rouwproces.

 

Ingewikkeld rouwproces

Voor mij brak er een lastige periode aan. Ik was in plaats van partner en maatje, coach en begeleider geworden. Voor onze relatieproblemen was geen ruimte en aandacht meer, omdat het herstel en de re-integratie op het werk van mijn partner al zijn aandacht en energie vroeg. Ik wist ook dat ik hierin geen beroep op hem kon doen, hij was niet meer in staat zich in mij in te leven. Ik raakte uitgeput en was in de war. Ik wist me geen raad met de hele situatie. Ik voelde me gevangen in een wereld waarin ik helemaal niet wilde zijn! Eenzaam en bang binnen mijn relatie, omdat er niets meer bespreekbaar was. De liefde voelde ik niet meer. Zo wilde ik niet oud worden. Door dit alles raakte ik emotioneel in de knoop. Ik zat in een spagaat en besefte dat ik een beslissing moest nemen, ik dreigde er aan onderdoor te gaan.

Twee jaar vechten

De relatie verbreken? Doorgaan als vrienden? Een duivels dilemma, je laat iemand die dit is overkomen toch niet in de steek? Maar doorgaan ten koste van mezelf was ook geen optie.
Na bijna twee jaar van vechten, proberen, vallen en opstaan, heb ik de relatie eind vorig jaar, met veel pijn in mijn hart, verbroken. Met de moed der wanhoop…
Ik moest loslaten en afscheid nemen van mijn geliefde, afscheid nemen van de persoon die hij was.
Hoe neem je afscheid van iemand die nog leeft?

Afscheid bij overlijden is ‘normaal’ rouwproces

Jaren eerder had ik afscheid moeten nemen van mijn man, die overleden is aan kanker. Het lijkt misschien vreemd, maar ondanks het enorme verdriet en gemis, kon ik daar beter mee omgaan. We hebben gelukkig de tijd gekregen om afscheid te nemen en zo te wennen aan het idee dat hij er binnen korte tijd niet meer zou zijn. Samen konden we alles regelen voor zijn naderende afscheid en we konden alles zeggen wat er gezegd moest worden. Ook zonder woorden. Voor mij was het vanzelfsprekend dat ik tot het laatst toe voor hem zou zorgen. Dat kon ik ook omdat ik wist dat de periode kort zou zijn. Na zijn overlijden kwam een rouwproces. Een ‘normaal’ rouwproces, noem ik het nu. Het afscheid was definitief en uiteindelijk kon ik het een plaats in mijn leven geven.

Rouwproces zonder afscheid

Zo anders ervaar ik het rouwproces nu.
Er was geen tijd om afscheid te nemen; een hersenbloeding komt totaal onverwacht. Zomaar van het ene op het andere moment stond mijn wereld op zijn kop en tijd om te verwerken was er niet. Mijn (ex-)partner is een ander mens geworden in hetzelfde lichaam. Hij is niet meer de persoon waar ik voor heb gekozen.
Je rouwt om een persoon die misschien wel honderd kan worden. En dat maakt het meteen ook zo lastig, want daarmee heb je levenslang. Het kost veel tijd en geduld om daar een weg in te vinden.

Meer in staat elkaar te begrijpen

Na het verbreken van mijn relatie volgde een jaar van verandering. Ik verkocht mijn huis en ging kleiner wonen, werd oma en raakte onlangs vanwege een reorganisatie mijn baan kwijt.
Dat laatste vooral gaf mij eindelijk ruimte en tijd om echt alles wat er is gebeurd, te verwerken.
Ik ben gaan schrijven en had behoefte aan meer informatie over alles wat met NAH te maken heeft. Ik kreeg meer inzicht en kennis van zaken en inmiddels vallen de puzzelstukken in elkaar.
Ik heb steeds contact met mijn ex gehouden en langzaam lijkt het nu mogelijk om verder te gaan als vrienden. Door de jaren heen is onze band sterk geworden.
Doordat we afstand van elkaar hebben gehad en een rustiger leven hebben (beiden geen werk meer) zijn we nu meer in staat elkaar te begrijpen. We proberen nu uit te zoeken wat er voorheen niet goed ging en hoe dat nu beter zou kunnen.
De toekomst ligt weer open.